Exchange Server: Throttling Parameters and Policies

Exchange Server: Throttling Parameters and Policies

Exchange ortamındaki kaynaklar sistemin performansı üzerinde önemli bir role sahiptir. Bu kaynakların en uygun şekilde kullanılması gerekmektedir. Aksi halde güvenliğin temellerinden olan “Availability” zarar görür. Bu sebeple; HTS, ETS, MBS ve CAS üzerinde kaynak kontrolü için Throttling  İlkeleri adı verilen kurallar uygulanmaktadır. Kısacası, Throttling ilkeleri sunucularda kaynakların yetersiz durumuna gelmesini önlemek için posta ve bağlantılara konulan limittir. Böylece hem DoS gibi saldırılara karşı önlem alınmakta, hem de sistemin işleyişi kontrol altında tutulmaktadır.
Microsoft Exchange Throttling servisi, MBS üzerinde çalışması gereken kritik bir servistir.

HTS & ETS için kurallar
Bu sunucular taşıdıkları postalar için maliyet bilgisini tutarlar. Taşınan postanın maliyeti yüksek ise öncelik maliyeti daha düşük olan postaya verilir. Bu önceliklendirmenin yanında bir takım kısıtlar uygulanır. Bu kısıtlar, HTS ve ETS rollerine sahip sunucularda bulunan Send ve Receive Konektörleri üzerinde uygulanmaktadır. Uygulanabilecek bazı kısıtlamalar şu şekildedir:

• HTS’nin, MBS’a posta göndermek için veya MBS’dan mail alabilmek için açabileceği en fazla iş parçacığı(threads) sayısı kısıtlanmalıdır.
• ETS’a veya HTS’a  bir dakikada açılabilecek en fazla bağlantı sayısı kısıtlanabilir. Bu kısıtlama gelen postalar için Receive Konektör’de, giden postalar için Send Konektörde ayarlama yapılmalıdır. Ayrıca kısıtlama belli bir kaynak veya hedef ile olan iletişim için de belirlenebilir. Limit belirtilmezse, saldırı sırasında bağlantı sayısı çok artış gösterir ve posta ile iletişim gerçekleştirilemez. Ayrıca belli bir domaine giden posta sayısının kısıtlanması da sağlanmalıdır.
• Açık bir SMTP bağlantısının posta alımı veya gönderimi yapılmadan geçen süre için zaman aşımı uzunluğu kısıtlanmalıdır.
• Posta alınmasının devam etse bile, Receive Konektörü’nün bir bağlantıyı sürdürmesi için gerekli zaman aşımı süresi kısıtlanmalıdır.
• Bir SMTP bağlantısı boyunca, Send Konektör’ünden gönderilebilecek en fazla posta sayısı kısıtlanmalıdır.
• Tarpitting aralığı makul bir süre olarak belirlenmelidir.

CAS & MBS için kurallar
Bir kullanıcının yapacağı işlem tüm sistem üzerine çok büyük bir yük getirebilir. Örneğin bir arama işlemi bile sistemi çok fazla yorabilir. MBS, RPC yoğunluğunun arttığını tespit ettiğinde kaynak kısıtlamasına giderek interaktif kullanıcılara öncelik verir. Bu önceliklendirmenin yanında bir takım kısıtlar uygulanır. Uygulanabilecek bazı kısıtlamalar şu şekildedir:

• POP3 komut büyüklüğü kısıtlanmalıdır.
• Sunucunun kabul edeceği gelebilecek POP3 ve IMAP4 bağlantı sayısı kısıtlanmalıdır. Bu kısıtlama IP bazında, kullanıcı bazında veya toplam bağlantı sayısı bazında gerçekleştirilmelidir.
• CAS bağlantısı öncesi, kimlik doğrulama süresi kısıtlanmalıdır.
• CAS bağlantısı olan kullanıcının oturumu, bir süre işlem yapılmazsa zaman aşımına uğramalıdır.
• Bir istemcinin CAS üzerinde gerçekleştireceği işlemlerin süresi kısıtlanmalıdır. Bu süre; AD ile olan kimlik doğrulama için gerekli LDAP sorgu süresi, MBS ile olan RPC talebi süresi ve CAS üzerinde gerçekleştirilen işlemler için geçen sürenin toplamıdır. Bu süreler için kısıtlama ayrı ayrı olarak da gerçekleştirilmelidir.
• Bir kullanıcının postayı en fazla iletebileceği ve gönderebileceği alıcı sayısı kısıtlanabilir. Bunun yanında bir kullanıcının gönderebileceği en fazla posta sayısı için de kısıt uygulanabilir.
• ActiveSync  ile kurulabileceği ve silebileceği ortaklık sayısı kısıtlanabilir.
• Exchange Web Services, OWA, POP, RCA (RPC Client Access) veya ActiveSync kullanıcısının aynı anda yapabileceği bağlantı sayısı kısıtlanabilir.
• Bir posta içeriğinin veya ekinin büyüklüğü kısıtlanmalıdır. Böylece hem MBS üzerinde kaplanılan alan, hem de kullanılan bant genişliği kontrol altına alınır.

Parametreler ayarlanırken hiçbir parametre değerinin $null olarak ayarlanmaması tavsiye edilmektedir.

Exchange Server: Sunucu Rolleri

Exchange Server: Sunucu Rolleri

Exchange Server 2007 ile birlikte, sistem ihtiyaçlarının daha iyi karşılamak ve güvenliği arttırmak için 5 adet sunucu rolü bulunmaktadır. Bu roller şunlardır:

• Mailbox Server Role ( Posta Kutusu Sunucu Rolü – MB)
• Client Acces Server Role ( İstemci Erişim Sunucu Rolü –Cas)
• HUB Transport Server Role ( Merkez Aktarım Sunucu Rolü- HT)
• EDGE Transport Server Role ( Uç Aktarım Sunucu Rolü –EDGE)
• UNIFIED Messaging Server Role ( Birleşik Mesajlaşma Sunu Rolü-UM)

Mailbox Server Rolü (MBS)
Kurulması gereken zorunlu bir roldür. Organizasyondaki tüm kullanıcıların e-mail veri tabanının tutulduğu ve işlendiği sunucu rolüdür. CAS tarafından aktarılan trafiğin sonlandığı yerdir.

Görevleri:

• Posta kutusu (mailbox), genel dizin (public folder), posta arşivi  veri tabanlarına ev sahipliği yapar.
• E-mail adres ilkelerinin düzenlemesini sağlar.
• Adres defteri, görev notları ve offline adres defteri (OAB) oluşturulmasını sağlar
• Yüksek erişilebilirlik ve esneklik sağlar.
• İçerik indeksleme gerçekleştirir.

Ek Bilgiler:

• Kullanıcılar MAPI (Messaging Applicaiton Program Interface) kullanarak CAS sunucusuna bağlanırlar. Direk olarak posta kutularına erişemezler.
• MBS rolünde posta kutuları arasında posta transferi gerçekleştirilmez. Bu işlem HTS rolü tarafından gerçekleştirilir. 

Client Access Server Role (CAS)
Kurulması gereken zorunlu bir roldür. CAS rolü birçok farklı türdeki istemci uygulamalardan Exchange sunucunuza gelen bağlantıları alır ve sonrasında internette ya da yerel ağdaki ilgili mail sunucusuna teslim eder.
CAS rolünün desteklediği erişim metotlarından bazıları şunlardır:

• Messaging Application Programming Interface (MAPI)
• Microsoft Outlook Web App (OWA): Web tarayıcı üzerinden erişimler için kullanılır
• Microsoft Exchange ActiveSync: PDA gibi mobil cihazlar ile erişimler için kullanılır.
• Microsoft Outlook Anywhere
• Post Office Protocol Version 3 (POP3)
• Internet Message Access Protocol Version 4 (IMAP4)
• Exchange Web Services (EWS)
• Outlook Express gibi yazılım tabanlı istemciler Exchange sunucularına POP3 ya da IMAP protokolüyle erişirler. Mobil cihazlar, PDA ya da cep telefonu gibi donanım tabanlı istemciler ise Exchange sunucularına ActiveSync, POP3 ya da IMAP protokollerini kullanarak erişirler. 

Görevleri: 

• Tüm istemci isteklerini karşılar
• Temel olarak sadece proxy işlemi gerçekleştirir. Kullanıcı verisini tutmaz sadece gelen isteği doğrular yani kimlik doğrulaması gerçekleştirir. Böylece, kullanıcının aktif veritabanının bulunduğu Mailbox rolüne sahip sunucuya yönlendirir.
• Free/Busy (Uygun/Meşgul) bilgisini sağlar
• Çevrimdışı adres defterini dağıtılmasını (Offline Address Book - OAB) gerçekleştirir
• AutoDiscover özelliğini sağlar. Bu özellik sayesinde kullanıcılar bilgilerini girmese dahi profilleri otomatik olarak gelecektir.

Ek Bilgiler:

• Exchange 2010 ile beraber kullanıcıların direk olarak MBS erişimleri engellenmiştir. Erişim CAS üzerinden gerçekleşmektedir.  
• Public Folder bağlantıları, CAS rolüne uğramadan, direk MBS rolüne gitmektedir. 
• Exchange Server 2013 ile birlikte CAS üzerinde veri işleme kendi başına yapılmamaktadır ve üzerinde herhangi bir veri bulunmamaktadır. Bu sebeple, istemci bağlantısının kontrolü CAS tarafından değil, MBS tarafından gerçekleştirilmeye başlanmıştır. 
• Exchange Server 2007’de posta kutusu istemcileri Client Access Server ve Mailbox Server ile haberleşir ve mail trafiği bu iki rol üzerinden gerçekleştirilirdi. Dolayısıyla bu iki rol üzerinde herhangi bir servisin durması istemciler tarafından hissedilirdi. Exchange Server 2010’da ise bu yapı değiştirilerek istemcilerin sadece Client Access Server ile haberleşmesi sağlanmış ve birden fazla Client Access Server ile süreklilik parametresi iyileştirilmiştir.

Hub Transport Server Rolü (HTS)
Kurulması gereken zorunlu bir roldür.  HTS, ETS ve UMR ile SMTP kullanarak sürekli iletişim kurar.

Görevleri:

• Exchange organizasyonundaki tüm posta trafiğini yönetir. Aynı organizasyon içinde gönderilen postalar bile bu sunucu tarafından işlenir. Gelen ve giden posta trafiğini yönlendirir.
• Gelen mesajları MBS rolüne sahip sunucuya yönlendirir.
• Taşıma kuralları uygulanır.
• Mesaj filtreleme işlemleri gerçekleştirilir.
• Journaling işlemleri gerçekleştirilir. Journaling, mesajların izlenmesi ve aynı mesajdan bir kopyanın istenilen yerde tutulmasını sağlayan bir yapıdır.
• ETS rolünden gelen internet postalarını alır.
• Üzerinde bulunan Microsoft Exchange EdgeSync hizmeti, ETS rolünün ihtiyaç duyduğu bilgileri AD üzerinden alır ve ETS rolüne sahip sunucuya kopyalar.

Konnektörler:
Exchange Server 2007 ve 2010′da posta alma/gönderme işlemlerinin gerçekleştirirler. İki çeşittir:

• Send Connector: Sistemin Outbound SMTP bağlantıları görevini yerine getirerek posta gönderilmesini sağlar.
• Receive Connector: İstemcilerin dışarıdan mail alması için tasarlanmıştır. Bu konnektör, SMTP Inbound bağlantılarını dinler ve belirlenen Ip/Port kriterlerine gelen SMTP bağlantılarını karşılar. Böylece posta alınmasını sağlar.

Ek Bilgiler:

• Bu rol, Exchange 2007 ve Exchange Server 2010 sürümlerinde bulunmaktayken; Exchange Server 2013’te, bu rol yerine MBS üzerinden çalışan HUB Transport Servisi gelmiştir.

Edge Transport Server Rolü (ETS)
Kurulması zorunlu bir rol değildir.

Görevleri:

• Organizasyonun bütün mail alış verişini gerçekleştirir. Dış SMTP sunucularından gelen tüm maillerin ilk ulaştıkları noktadır. SMTP relay kullanarak Internet tarafından gelen tüm talepleri karşılayarak saldırı alanını daraltır.
• Dışarıdan iç sisteme gelecek saldırılara karşı filtreleme görevi sağlar.
• Aldığı mailleri HTS rolüne sahip sunucuya yönlendirir. HTS ile de MBS’a iletilir.
• Posta ilkeleri tanımlanır. Bu kurallar ile internetten veya organizasyondan gönderilen tüm postalar kontrol edilir. Kontrol işlemine göre posta silinebilir, yönlendirilebilir, dondurulabilir.
• Sistemin performansını, ölçülebilirliğini ve erişilebilirliğini arttırmak için kullanılabilir.

Ek Bilgiler:

• ETS rolü kurulan sunucu etki alanına dahil olmamalıdır. Bu rolün çalışması için etki alanındaki kullanıcıların bilgilerine ihtiyaç duyar. Bu bilgiler AD LDS (Active Directory Lightweight Directory Services) (eski adı ADAM) dizin hizmeti üzerinde depolanır. ETS’nin direk olarak etki alanına erişimi olmadığı için, gerekli olan bu bilgiler HTS üzerinde kurulu olan MS EdgeSync hizmeti ile tek yönlü olarak kopyalanır.
• Exchange Server 2013 ile bu rol kaldırılmıştır.
• Address Rewriting yapısı sayesinde, iç ve dış etki alanlarını farklı isimlerle dışarı çıkarılabilir. Bu daha çok fazla sayıda domain yapısına sahip olan kurumlarda kullanılabilen bir özelliktir.

Unified Messaging Server Rolü (UMS);
Kurulması zorunlu bir rol değildir.

Görevleri:

• Sesli posta veya telefondan bilgisayarı ya da bilgisayardan telefonu arama gibi işlemleri gerçekleştirir.
• Sistemin performansını, ölçülebilirliğini ve erişilebilirliğini arttırmak için kullanılabilir.

Exchange Server: Giriş

Exchange Server: Giriş

E-Posta Sistemleri 
Günümüzde sosyal mühendislik gibi bir çok saldırı posta yolu ile gerçekleşmektedir. Bu sebeple posta sunucularının güvenliğine önem vermek gerekmektedir.

Elektronik posta (e-posta) sistemleri iki öğeden oluşur:

• Elektronik posta sunucular (mail server) : Exchange Server, Lotus Notus Mail Server, Send Mail, Qmail ve Postfix gibi genellikle sunucu üzerinde çalışan ve e-posta hizmeti veren programlardır.
• Elektronik posta istemciler (mail client) : Outlook Express, Thunderbird, PowerMail gibi kullanıcı bilgisayarlarında çalışan ve adımıza açılmış olan bir e-posta hesabına erişmek için kullandığımız uygulama programlarıdır.

Güvenilir Bilgi İşleme 
Daha önceki Exchange Server sürümlerinde posta kutusu (mailbox) ve kullanıcı işlemlerinin tamamı, Aktif Dizin üzerinden gerçekleştirilirdi ve bu durum Aktif Dizin üzerine büyük bir yük oluşturmaktaydı. Exchange Server 2007 ile birlikte bu işlemler Exchange Server Management Console (EMC) veya PowerShell üzerinden gerçekleştirilebilmektedir.

Exchange Server 2007 ile birlikte kurulum ile beraber güvenlik sağlanmaktadır. Güvenlik için sıkılaştırma işlemlerinin bir çoğu yapılmış olarak kurulumla gerçekleşmektedir. Exchange Server 2007 ve sonraki sürümlerde Microsoft tarafından Güvenilir Bilgi İşleme (Trustworthy Computing) metodu kullanılmaktadır. Kullanılan SDLC (Security Development Lifecycle) ile daha güvenilir bir sistem hazırlanmıştır. Trustworthy Computing, temel olarak aşağıdaki başlıklarda güvenliği kapsamaktadır:

• Tasarımda Güvenlik: Ürünün tasarlanması sırasında güvenilir kod geliştirmek için gerekli olan araçlar ve tekniklerden faydalanılmıştır.
• Kendiliğinden Güvenlik: Güvenilir bir sistemin sağlanması için en önemli konulardan birisi iletişimin güvenilir hale getirilmesidir. Bu amaçla SMB (Server Message Block) ve bazı UM (Unified Messaging) iletişimleri hariç tüm iletişimlerde Kerberos protokolü, sertifika, SSL (Secure Sockets Layer), diğer bazı endüstriyel şifreleme teknikleri kullanılmaktadır.
• Zararlılara Karşı Güvenlik: SPAM maillere karşı ajanlar yüklü olarak gelmektedir. Daha önceki versiyonlarda ajanlar kullanılmamaktaydı. Bunun yanında Microsoft Forefront Protection ile virüslere karşı önlem oluşturulmuştur.
• Dağıtımda Güvenlik: Exchange Server kurulumu sırasında en iyi alıştırmalara göre “Microsoft Exchange Server Best Practices Analyzer” ile sistem analizi gerçekleştirilebilmektedir. Bunun yanında mail sunucuda yapılacak işlemler için yönetici ve standart kullanıcılar için En Az Yetki Prensibi’ne göre hazırlanmış rol tabanlı bir izin modeli oluşturulmuştur.

İletişim Protokolleri 
Exchange ortamında temel olarak 5 adet protokol kullanılmaktadır:

• HTTP: Veriler ağ üzerinden açık olarak geçmektedir.
• IMAP4 & POP3: Yerel kullanıcıların uzaktaki bir e-posta sunucusuna erişmesini sağlayan bir uygulama katmanı protokolüdür. Veriler ağ üzerinden açık olarak geçmektedir. IMAP ile E-Posta sunucusuna bağlantı kurulduğunda, kutuda birikmiş e-postaların sadece başlık bilgilerini istemciye getirir. POP3 ise bütün mesajları istemciye çeker.
• SMTP: Posta gönderilmesi için kullanılan protokoldür. Tek yönlü bir protokoldür (sadece gidiş).  E-posta, e-posta sunucuları arasında aktarılırken de SMTP kullanılır. Veriler ağ üzerinden açık olarak geçmektedir. İstemci bilgisayar SMTP sunucusuna bağlanarak gerekli kimlik bilgilerini gönderir.  Onay verildiğinde posta SMTP sunucusuna iletilir.
• MAPI: Posta uygulamalarının sunuculardan posta alırken veya posta gönderirken kullandıkları arabirim protokolüdür. Exchange Server 2010 öncesinde kullanıcılar MAPI (Messaging Application Program Interface) aracılığıyla Mailbox sunucusuna ulaşabiliyorlardı. 2010 ile beraber bu değişmiştir. Mailbox server diğer sunucu rolleri ile MAPI bağlantısı üzerinde konuşur. Sadece ortak klasörlere (public folder) erişmek için MAPI kullanan son noktalar direk olarak Mailbox’a ulaşır.

Not: Posta iletişiminin sağlanabilmesi için DNS’e MX kaydının girilmesi gerekmektedir.

Not: Ortak klasörler ile Exchange sisteminde dosya, kontakt, takvim, mail, forum gibi kaynaklar tek kopya üzerinden bir çok kullanıcının erişimine açıldığı klasörlerdir. Exchange Server 2013 mimarisinde bu klasörler artık veritabanı yerine özel olarak dizayn edilmiş posta kutusu (mailbox) bazlı olarak oluşturulmaktadır.